Havaaghainik iniqhiyaamik, Katiqhuiviit amigaiqpaallirumayait hivituyut manighiurutighat atuqhugit ihumatuyut amirnautait

Ihumagiplugit taapkua Katiqhuiviit ahinit manighayuinnamik ahiagut taapkua manighiurutainut havaaghat, manighaqhiurniqmut utiqtauyughat iharianaqtut hapummihimayaamik aklivaalliriamikluuniit akighaita Katiqhuivium nanminiit taimaalu naamayunik manighaqtittiyaamik ihuaqtumik ikayuriamik qimmakuuqtauyughat timiqutit. Ayuittunit munaqtauqplutik havaaghaillu aallatqiikhutik atuqpaktut manigighiyaamik ayuqhautauyut havaaghainit qauyihaiyut utiqtittiyullu aallatqiingniinit aulapkainahuariami manighaqhiuqtit utiqtittiyaghainik.

Katiqhuivium havaaghait hanayauhimayut ukiuq tamaat utiqtitauyaamik, naallugu akiliqtuqtait, manighaqhiurutinik munariplutik aulapkainiqmullu akighanik, akitutqiyauyut akiliqtuqpaktait akighainik iniriiqhimayaat Katimayiit ahiagullu akighaita akittuqpalliayut qauyihaqtauhimayutut taapkuninnga Kanatami Niuviqtit Akighainut Naunaitkutat atuqhutik hitamauyut ukiut. Taimaa utiqtittiyaghanik iniqhigumik, Katiqhuiviit aulattiaqtunik kayumiittumiklu nauvalliayaamik tuniyaghaita qimmakuuqtauyughanut timiqutinut.

Ihuaqnighakkut havaaghakkut nanminiqnik aviktuivaktut taimaa iliqahiutiyaamik avugiingnik avighimayunik taimaa akituniqhanik, amirnautinut-ihuaqhaqhimayut naahuriyauyut manighiurniqmut utiqtitauyughat havakvighaqaqhutik ihumatuplutik amiqhiplutik ihumagiplugillu Katiqhuivium ayuqhautait. Tamangnik nanminiqnut aviktuqniit ihumagiyauyuittut avaliittumik kihimi havauhiigut tamangnit havaaghanit pitquhiagullu aallannganiit ihumagiplugit ahinit nanminiqnut aviktuqniinut. Talvuuna hivituyumik havakviqaqhutik Katiqhuiviit avikturialingnik manighiurahuaqpaktut ahianiklu, nanminiit maninngulaittut aulattianngittuni niuviqvingnit taimaa akitunnaknik, hivituyunik amirnautait ihuaqhaqhimayunik utiqtitaghanik. Katiqhuiviit nanminiqnik aviktuiniqmut havauhiinit ilauyut amirnaqpallaanngittut, aulattiaqtut manighiuqtut Kanatamiutanik inuit himmiqtaqvianik manighautinik akituyunik manighiuqtunit nunaqyuami, amirnatqiyauyut kihimi akitutqiyanik utiqtittiyughaq nunaqyuami inuit himmiqtuivianit nanminiinit aulattiaqtuniklu, manighiuqtunik, aallatqiiktunit manighiuqtunillu.

Ikighaavilliriamik kitukiat amirnautit manighaqhiuqtut havaaghainit, Katiqhuiviit aallanguqtiqpagait havaaghait niuviqhutik aallanik nanminighanik ihumagiplugit aallat nunait aviktuqhimayut aallatqiingnik pitquhiqaqhutik. Hilataaniqmiut manighaqhiuqtit atannguyait aallatqiingnik ayuittunik aallatqiingniklu havauhiqaqtunik atuqtauvaktut ahiagut amirnaiyaqpaalliriamik ihumagiyainiklu utiqvigiyauyaamik talvani tikkuaqhimayunit nanminiqnut avvaqnut. Atauhiugaluamut havaaghanut, nanminium qanurininganianik manighiurniqmullu atannguyaq nutqaqtitautilgit ihumaliuqtaghauplutik.

Katiqhuiviit havaktiit qakugunnguraangat qauyihaqpagait manikkut aulattiarnia, havaktiit aallannguqtarniit, aulattiarniit ihuaqniillu havauhiita/amirnautinut havaaghat naunaitkutattiallu tamangnik hilataanirmiut manighiurniqmut atannguyait. Hilataanirmiut manighiurniqmut havaaghait naahuriyauyut nakuuyumik iniqhiyaamik, akiliqtuitaarumik manighiurniqmut akiliqtaghanik, hivituyumi tallimanik ukiunik naatkutigiigiamik avatquttaamikluuniit Katiqhuivium hivituyut nanminirnut avvaanut utiqtitauyughanut ihumagiyainut.

Katiqhuiviit havaaghainit aulapkaittiaqtughat naatkutigiiktunik nanminiqnik naamayunik akiliqtuiyaamik mihingnautait akittuqpalliayut 1993-mit hanayunillu ukiuq tamaat manighautinik hanguvaktut Katiqhuivingnit tuniyauplutik qimmakuuqtauyughanut timiqutinut. Ilaupluni ataniqtuqtuiyut havaaghainut, Katimayiit ukiuq tamaat ihivriuqpagait qauyihautait Katiqhuiviit iniqpalliayainik hapkunani malrungni havaaghainit ihumagivaghugillu havaaghaita ihumaliuqhutik ihuaqhautighanik manighaqhiurutainut.

Katiqhuiviit havaktiit qakugunnguraangat ihivriuqpagait aklivaalliqniat Katiqhuiviit aallatqiingniillu ihivriuqpaghugit nanminiriyait akighainit taapkualu nanminiit talvaniittughat ihumagiplugit kitittiniit nuiyut havaaghainit (“nanminighauyut”) titiraqhimayutut Katiqhuiviit Nanminiqutainit Titiraanit. Nanminighauyut amiakkuit ihumaliuqtauvaktut nauvalliayunit akighainit Naallugit Angirutinut Akighautit akittuqpalliayunit ukiuq tamaat.

Tamangnik manighautit hailiyauhimayut tuniyauyughat ihumaliuqtauhimayut taapkuninnga Kanatami taaksiiyautinut maliktaghat akiliqtauvakpat ukiuq tamaat, Katiqhuivium Nanminiqutainut Titirakkut, taimaa Katiqhuivium nanminiit aklivaallilaaqtut akittuqpaalliutikkut taimaa niuviqhutik nanminirnik akittuqpaallilaaqtut hivituyumi niuviqtitauvaktut manighiuriamik. Hapkua aklivaalliutit nanminiinut ihumayauyut taimaa akittuqpaalliutitut hivituyumi taimaa manighaliurniq ukiuq tamaat ihumagilluangittugu. Maniliukkat taapkua Katiqhuiviit tuniqhakpagait, naallugu 4%-nguvaktuq akiliqtuqtait, taimaalu amigaitqiyainut akiliqtuqtaghainut ihumagiplugit taapkua Katiqhuiviit qimmakuuqtaghait timiqutait. Aulapkaiplutik aulattiaqtunik, amirnaittunik, kayumiittumik aklivaalliqtumik tuniqhaktaghait aghuurnaqtuqtauq Katimayinut.

Manighiqhiuqtut niuviqviit kinnguigaangata ukiuq tamaat tunivaktainik tajja 4%-nguyumik, ihumaplutik taimaa qimmakuuqtauyughat timiqutit tamatkiqhimaplugik 4%-nguyuq, amiakkua tuniyauvaktuq hivuanit qimmakuuqtauyughamut timiqutimut angiyutut atugaqtut. Taimaa qimmakuuqtauyughaq timiqut aulattiariamik manighautainit tuniyauyughat ukiuq tamaat. Taamna angiyuq atugaq talvaniinmat ayuqnaqpaalliutauvaktuq Katiqhuivingnut nanminiutainit manighaliuriamik taapkua nanminiit Katiqhuivium nauvalliayumi atugaqni innginmat Katiqhuivium utiqtitauvighaanit. Taapkua avatquutauyut tuniyauhimayut ihuatqiyauyuq taimaa angiyut atukkat utiqtitauyaamik taimaalu tuniyaghat avatquttaamik 4%-mik hivunighami naahurinnaqtuq hivunighami manighiuqviit niuviqviillu nunaqyuamilu manighiurniqmut qanurininganiit, tamangnik naunaqtut manighaliuriamik Katiqhuiviit ihariagiyainik utiqtitauyughat.

Aullaqtihaaqvianit ukiunit Katiqhuiviit, ikittut nanminiit iluani Katiqhuivik ikayuutighat nauvalliayunut aulapkainiqmut ihariagiyaita qimmakuuqtauyughat timiqutit talvuuna amigaiqpalliayut angiyut atukkat. 2012-mit Katiqhuiviit aliagivagait hakugiktut manighiurutit niuviqviit atuqtittiliqhutiklu nutaamik manighiurniqmut havaaghanik aulattiarutauyuq utiqtitauyughanik maniliurutauplunilu ihariagiyainik ukiuq tamaat manighanik maningnut atuqpaktainut. Hapkua ihumagiplugit Katiqhuiviit tuniqhaktaghait avatqutpaktaat 4% ukiunit atuqtuni 2012-mit talvuunalu akiliqtuiyughat angiyunik atugaqnik. Hapkua hivulliit angiyut atukkat akiliqtauhimayut nunnguvianit 2018 taimaa avugiiktumik tuniqhaiyaghanik qimmakuuqtauyughat timiqutit ikitqiyaanik 4%-nguyuq pivaghutik akiliqtauyughanit taimaalu Katiqhuiviit avatquttunik tuniyaghanik maniliuqhutik.

Nanminiit iliuraqtaugumik Katiqhuivingnut ayuqhautinik ahivaihimayuq taapkua Katiqhuiviit havaaghainik iniqhiyaamik. Hivumuuqpalliayaamik ihuatqiyauyuq taimaa Katiqhuiviit manighiurniqmut havaaghait ikighilaarutauyaamik ihariagiyainik angiyunut atugaqnit hivituyumi. 2013-mit Katiqhuiviit naamayunik nanminiqaqpalliayut havaaghainik iniqhiyaamik ahiagut hapummihimayaqarlutik hivunighami manighaqhiurutighanut ayuqhautinut akiliqtuiyaamik manighaqhiuqhimaplutik naamayunik ukiuq tamaat akiliqtuutighat kayumiittumiklu aklivaalliriamik 4%-nguyuq akiliqtuqpagaat. Naamayunik nanminiqariamik Katiqhuivium iluani, qauyihattiaqhimayuq manighaqhiurniqmut havaaghaq hakugiktumiklu ataniqtuqtuiniqmut havauhikkut, Katimayiit aulahimaittumik havaaghainik iniqhilaaqtut ikayuutauyut manighaqtittiyaamik havaaghainut qimmakuuqtauyughat timiqutit.